Modele 3D budynków

Modele 3D budynków stanowią trójwymiarową reprezentację znacznej części budynków z bazy BDOT10k. Wynikowe modele 3D budynków powstały w wyniku kompilacji trzech źródeł danych tj.:

  1. obrysów 2D budynków z bazy BDOT10K z klasy obiektów BUBD_A,
  2. danych pomiarowych LIDAR (klasa building) pozyskanych w technologii lotniczego skanowania laserowego (gęstość 4 pkt/m2 i 12 pkt/m2 – w zależności od obszaru)
  3. numerycznego modelu terenu (siatka o oczku 1m).

Modele 3D budynków zostały opracowane przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii:

  1. w standardzie CityGML 2.0 na poziomie szczegółowości LoD2 w ramach zadania „Budowa modeli 3D budynków” w projekcie Centrum Analiz Przestrzennych Administracji Publicznej (CAPAP) dla 236 powiatów obejmujących obszar 10 województw (kolor fioletowy):
Rysunek 1. Zasięg opracowania modeli 3D budynków w standardzie LoD2

2. w standardzie CityGML 2.0 na poziomie szczegółowości LoD1 w ramach prac wewnętrznych dla obszaru całego kraju (rys. 2); standard LoD1 do prezentacji budynków wykorzystuje graniastosłupy o podstawie odpowiadającej obrysowi budynku pobranego z BDOT10k (klasa BUBD_A) a wysokości pozyskanej z danych pomiarowych LIDAR (klasa building) jako medianę punktów w obrysie budynku.

Modele 3D budynków są dostępne w pięciu warstwach:

  • Budynki LoD2 – opracowane wg stanu na 2018 rok
  • Budynki LoD1 2019 – opracowane na podstawie danych źródłowych dostępnych w centralnym zasobie geodezyjnym i kartograficznym wg stanu na lata 2018/2019
  • Budynki LoD1 2021 – opracowane na podstawie danych źródłowych dostępnych w centralnym zasobie geodezyjnym i kartograficznym wg stanu na 2021 rok
  • Budynki LoD1 2022 – opracowane na podstawie danych źródłowych dostępnych w centralnym zasobie geodezyjnym i kartograficznym wg stanu na 2022 rok
  • Budynki LoD1 2024 – opracowane na podstawie danych źródłowych dostępnych w centralnym zasobie geodezyjnym i kartograficznym wg stanu na 2024 rok

Modele 3D budynków na poziomie szczegółowości LoD1 są dostępne w paczkach powiatowych i zostały wygenerowane w sposób automatyczny na podstawie aktualnych danych dostępnych w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym, przy poniższych założeniach:

  1. wysokość płaszczyzny przyziemia określono jako wysokość najniżej położonego punktu budynku, wyznaczonego z przecięcia obrysu budynku z Bazy Danych Obiektów Topograficznych BDOT10k (klasa BUBD_A) z numerycznym modelem terenu (NMT) w układzie wysokościowym PL – EVRF2007-NH
  2. wysokość bryły budynku wyznaczona jest z mediany wysokości wyliczonej z lotniczego skaningu laserowego ALS (klasa Building) znajdującej się w obrysie przyziemia
  3. typ geometrii budynku przyjęto jako Solid, dach płaski
  4. każdy model 3D budynku posiada poniższe atrybuty:
    • identyfikator obiektu BDOT10k (buildingId),
    • przestrzeń nazw obiektu BDOT10k (przestNazw)
    • wersja obiektu BDOT10k (wersjaId)
    • źródło danych geometrycznych dachu (zrodloDach):
      • ALS_I – w przypadku wykorzystania danych ALS o nominalnej gęstości 4 pkt/m2 lub 6 pkt/m2
      • ALS_II – w przypadku wykorzystania danych ALS o nominalnej gęstości 12 pkt/m2 oraz większej
    • aktualność danych geometrycznych dachu ALS (aktZrodla)
    • typ dachu 1000 – dach płaski (bldg:roofType)

Modele budynków 3D z 2024 r. posiadają dodatkowo atrybut przybliżonej wysokości (measuredHeight).

Rysunek 2. Zasięg opracowania modeli 3D budynków z 2024 roku, w standardzie LoD1

Przeglądanie modeli 3D budynków

Wszystkie modele 3D budynków w standardach LoD1 i LoD2 można przeglądać w serwisie Geoportal 3D.

Rysunek 3. Moduł Geoportal 3D

Należy przybliżyć się do obszaru zainteresowania i można oglądać modele 3D budynków z różnej perspektywy (rysunek poniżej).

Rysunek 4. Modele 3D budynków w serwisie Geoportal 3D

Oprócz przeglądania modeli 3D budynków można również wykonać proste analizy zacienienia, korzystając z dostępnej funkcji „Analizy zacienienia”:

Rysunek 5. Analiza zacienienia w serwisie Geoportal 3D

Dostępność modeli 3D budynków do pobierania

Modele 3D budynków są dostępne bezpłatnie i możliwe do dowolnego wykorzystania. Pobieranie danych jest możliwe z serwisu www.geoportal.gov.pl, w którym w sekcji „Dane do pobrania” widoczna jest grupa warstw „Topografia -> Modele 3D budynków”, a tam z kolei pięć warstw:

  • Budynki LoD2
  • Budynki LoD1 – 2024
  • Budynki LoD1 – 2022
  • Budynki LoD1 – 2021
  • Budynki LoD1 – 2019

Korzystając z narzędzia identyfikacja klikamy na mapie w granicach powiatu dla którego chcemy uzyskać dane. Spowoduje to wyświetlenie listy dostępnych warstw (rys. poniżej).

Rysunek 6. Wyświetlenie warstw za pomocą narzędzia identyfikacja

Następnie z listy dostępnych warstw wybieramy pozycję „Modele 3D budynków”. W oknie informacyjnym (rys. poniżej) pojawią się dane dotyczące wybranego powiatu oraz link pozwalający na przejście do pobierania zbioru.

Rysunek 7. Pobieranie modeli 3D budynków

Do wyświetlania i przetwarzania danych można skorzystać np. z darmowego oprogramowania QGIS, filmy instruktażowe znajdują się na kanale YouTube GUGIK.

W przypadku jakichkolwiek pytań prosimy o kontakt z Wydziałem Fotogrametrii GUGiK odpowiedzialnym za produkcję przedmiotowych modeli 3D budynków: tel. (22) 56 31 374, lub e-mail: foto@gugik.gov.pl